Svaka kriza pruža mogućnost za napredak, jačanje, povezivanje, razvoj novih tehnologija i prilagođavanje savremenim trendovima

Analiza Covid-19 Business Information Hub (“HelpDesk –Business Information Hub”)

Pandemija uzrokovana virusom Covid – 19 pogodila je cijeli svijet jednakim intenzitetom, pa tako i Bosnu i Hercegovinu. Od kada se neočekivano pojavila, krajem 2019. godine, negativno je utjecala na zdravstvo, građane, društvo i ekonomiju.

Uzrokovala je nestabilnost i neizvjesnost u radu preduzeća. Posebno onih sa prefiksima mikro, mala i srednja (MMSP), ne birajući industriju, odnosno sektor. Utjecala je na uvoz i izvoz robe, profitabilnost, mobilnost radne snage, jednostavno rečeno – na sve nivoe poslovanja i poslovnih tokova u svijetu. U većini preduzeća u BiH tokom pandemije izostao je planirani rast, a planove koje su imali do tada, morali su prolongirati za neka bolja vremena. Prihodi su smanjeni, kao rezultat smanjenog obima proizvodnje. Putovanja su stala. Briga za zdravlje bila je ispred svega.

Pandemija je sada iza nas, ali njene posljedice se i dalje osjete. Bh. poduzetnici su nekako prevazišli najteži period, ali izazovi u poslovanju su i dalje tu. Preduzećima je potrebna podrška da “ostanu na površini” i budu informisani o svim aktuelnim dešavanjima. Treba im podrška kroz edukacije, savjetovanja, učešća na sajmovima, a posebno putem B2B sastanaka i umrežavanja. Usvajanja novih tehnologija i praksi omogućilo bi im jačanje konkurentnosti u post-Covid periodu i ponudilo sposobnost rješavanja izazova koje postavljaju svjetski trendovi. Samo najbolji i najuporniji svaku krizu shvataju kao priliku jer svaka kriza pruža mogućnost za razvoj, jačanje, povezivanje, razvoj novih tehnologija i prilagođavanje savremenim trendovima.

Takva prilika ukazala se kroz sveobuhvatni EU4BusinessRecovery projekat, kojeg zajedno sufinansiraju Evropska unija i Vlada SR Njemačke. Njegov moto govori sve, “Za snažnu domaću ekonomiju!”. Upravo u okviru ovog projekta, Privredna/Gospodarska komora Federacije Bosne i Hercegovine implementira  projekat pod nazivom “Help Desk – Business Information Hub”.

Privredna/Gospodarska komora FBiH je početkom ove godine predstavila ovaj projekat široj javnosti, a glavni motiv bilo je pretvaranje teških vremena za mikro, mala i srednja preduzeća u svojevrsnu priliku. Plan je bio istaći potrebu za korištenjem novih tehnologija, “pametnih” i online alata, čime bi se omogućio nastavak poslovanja u izazovnim vremenima.

Kao rezultat te vizije, nastala je web platforma “Covid-19 – Business Information Hub”, dostupna na www.bizhub.ba.

Radi se o digitalnoj platformi koja MMSP pruže sve potrebne informacije, bilo da se radi o zakonskoj regulativi, edukaciji, organiziranju sajmova i B2B susreta, ili o povezivanju i jačanju “networkinga”, s čitavom grupacijom biznis asocijacija u Evropi, poput raznih udruženja za metal i drvo, automobilske industrije, inženjera i dr.

Stavljajući se u poziciju jednog poslovnog subjekta, a posebno preduzeća iz drvnog i metalnog sektora (sa naglaskom da su i drugi sektori u BiH dobrodošli za korištenje ove digitalne platforme), započeli smo analizu ove poslovne platforme.

Pokretanjem stranice (koja je rađena u dvojezičnom, B/H/S – ENG formatu), primjetićemo da se platforma sastoji od više modula: e-regulacije, e-savjetovanje, e-finansije, e-learning i e-networking.

Posebno je istaknuta mogućnost pristupanja viber zajednici, čiji je cilj informisanje privrednika o najaktuelnijim informacijama. Primjera radi, unutar te zajednice moguće je dobiti informacije o uslovima prelaska granica i javnim pozivima, čime bi se spriječile dezinformacije i dobile tačne i pravovremene informacije. Članstvo je besplatno, a informacije svakodnevne. Te novosti se mogu pronaći i na početnoj stranici Platforme, čime su dostupne svim zainteresovanim licima i preduzećima.

Ono što je jako bitno je da se na platformi mogu naći informacije o javnim pozivima, bilo da se radi o aktivnim (označenim zeleno), ili isteklim pozicima (crveno), što skraćuje vrijeme pretrage prema ciljanoj informaciji. Sažetak mjesečnih najaktuelnijih informacija je moguće dobiti i putem maila, nakon jednostavne registracije (subscribe-a).

Vratimo se spomenutim modulima. U kategoriji e-regulacije, na jednom mjestu objedinjene se aktuelne informacije o dešavanjima i pojavama u privredi, uzrokovanih pandemijom i svjetskom ekonomskom krizom. Posebna pažnja je data uslovima prelaska granica, koje se razlikuju od države do države, što je od iznimnog značaja za privrednike. Modul prati i aktuelnu zakonsku regulativu.

Modul e-savjetovanje (e-counseling) omogućava preduzećima iz oblasti drvne i metalne industrije besplatne analize, savjetodavne i pravne usluge. Opcija “Trebam savjet”, direktno vodi u kontakt formu, uz polje za pitanje koje se želi postaviti.

Aktuelne informacije o javnim pozivima domaćih i međunarodnih donatora, vladinih institucija i banaka, dostupne su putem modula e-finansije (e-finance).

Evidentno je da nisu samo spomenuti drvni i metalni sektor obuhvaćeni javnim pozivima, nego su zastupljeni i drugi i vrlo su lako dostupni (EF-AUTOMOTIV, EF-DRVNI SEKTOR, EF-METALNI SEKTOR, EF-POLJOPRIVREDA, EF-TEKSTIL, EF-TURIZAM, itd.).

Putem modula e-učenje i umrežavanje (e-learning & networking), preduzeća imaju priliku unaprijediti svoja znanja i vještine o različitim temama potrebnim za poslovanje u postpandemijskom periodu, kao i priliku održavati online B2B sastanake i umrežavati se sa potencijalnim partnerima i dobavljačima. Ovaj modul je možda i najinteresantniji našim preduzećima. Umrežavanjem i B2B sastancima lakše je ostvariti nove poslovne konekcije i saradnje, kako unutar granica BiH, tako i van njih.

Pored toga, tu su i različiti interesantni, potpuno besplatni webinari, kao jedna od izuzetno vrijednih stavki platforme. Jednostavnim procesom prijave pristupa se brojnim interesantnim predavanjima, a od jula do oktobra održano je nekoliko interesantnih i korisnih webinara, sa odličnim predavačima. Teme su pažljivo birane na osnovu potreba šire poslovne zajednice, a izvođači usluge su renomirane bh. kompanije.

Prednosti i koristi za korisnike projekta, nedostaci i preporuke

Osim spomenutih prednosti platforme kreirane u okviru projekta, dostupnih edukacija, pregleda trenutnog epidemiološkog stanja u FBiH, besplatnih savjetodavnih i pravnih usluga preduzećima o poslovanju u postpandemijskom periodu, viber zajednice i B2B (business-to-business) susreta, četiri preduzeća su u okviru ovog projekta bila u mogućnosti realizovati i odlazak nameđunarodni sajam IZB2022, koji je od 11. do 13. oktobra ove godine održan u Njemačkoj, u Wolfsburgu. Zbog pandemije, ovaj sajam je zadnji put održan 2018. godine.

Kao mali nedostatak platforme, primjetili smo izostanak opcije za pretragu (search bar) na početnoj stranici, što bi korisnicima umnogome ubrzalo pretragu i korištenje stranice, ali s obzirom da se radi o tehnički lako izvodljivoj dopuni, vjerujemo da će ubrzo i ovo biti otklonjeno.

Činjenica je da je projekat mogao biti bolje medijski predstavljen, što bi se moglo takođe unaprijediti kroz različite formate, a jedan od nedostataka je (trenutna) nemogućnost B2B susreta sa preduzećima koja nisu iz metalnog i drvnog sektora.

Platforma bi se mogla unaprijediti i na način da se bar jednom mjesečno na njoj predstavi jedna domaća firma, kako bi se ostali korisnici upoznali sa njihovim radom, ispratili njihova iskustva u poslovanju u ovom izazovnom periodu, te eventualno stupiti u kontakt sa njima.

Mogle su se objavljivati i tzv. „uspješne priče”, kako je neka firma unaprijedila proizvodnju, kupila nove mašine, razvila softver, itd.

Za jednu od edukacija, korisna tema bi bila “Pokretanje biznisa”, za sve one koji do sada nisu imali hrabrosti, posebno zbog koronavirusa.

Kao posljednju preporuku, predložili bi smo opciju dijeljenja vijesti i novosti putem linka na društvene mreže.

Za kraj, opšti je zaključak da se radi o jednom jako dobrom i korisnom alatu sa sve preduzetnike i one koji to tek planiraju postati. Nedostaci postoje, ali su lako otklonjivi i opšti je utisak da je postoji više prednosti i koristi za korisnike, a teza kako je svaka kriza nova prilika, potvrđena je upravo kroz našu analizu.

Projekat EU4BusinessRecovery podržava mikro, mala i srednja preduzeća u Bosni i Hercegovini  da nastave sa poslovanjem i očuvanjem radnih mjesta, a posebno će podržati poduzetnice, mlade i druge ranjive skupine u osnivanju vlastitih biznisa i u prevladavanju negativnog učinka pandemije Covid-19, stvaranjem otpornijeg poslovnog okruženja. Ukupna vrijednost projekta iznosi 13,7 miliona eura, a zajednički ga finansiraju Evropska unija (13 miliona eura) i Vlada Savezne Republike Njemačke (0,7 milion eura). EU4BusinessRecovery zajedno provode GIZ, ILO i UNDP, od 2021. godine do 2023. godine. Za više informacija, posjetite www.eu4business.ba.

Za više informacija o „Help Desk“ projektu, molimo Vas kontaktirajte:

Armin Hodžić, Tim lider

email: a.hodzic@kfbih.com

tel: 033 566 308

Anela Karahasan, Projekt menadžer

email: a.karahasan@kfbih.com

tel: 033 566 333