UDRUŽENJE ŠUMARSTVA I DRVNE INDUSTRIJE
1.OSNOVNI POKAZATELJI
Šumarstvo i drvna industrija Federacije Bosne i Hercegovine predstavljaju povezanu
reprocjelinu čija je djelatnost uzgoj, zaštita i iskorištavanje šuma, proizvodnja rezane građe, elemenata, ploča, furnira, finalnih proizvoda od drveta, peleta i biomase.
Ukupna površina šuma i šumskog zemljišta prema podacima Federalne uprave za šumarstvo iznosi 1.518.471 ha ili 58% od ukupne površine FBiH.
Šume u državnom vlasništvu čine 1.241.341 ha ili 82%. Privatne šume čine 277.130 ha ili 18%.
Šumama gazduje 8 kantonalnih/županijskih poduzeća šumarstava (ŠPD/ŠGD) i šumarstvo PRENJ i Srednje-neretvansko šumarstvo.
Šumarstva (ŠPD/ŠGD) zapošljavaju 5.337 uposlenih(FZS).
Na postojećoj sirovinskoj osnovi razvila se drvna industrija koja proizvodi širok asortiman proizvoda, izvozno orjentirana i jedina je grana privrede u FBiH i BiH koja ima suficit u međunarodnoj razmjeni.
Drvna industrija FBiH ima višegodišnje iskustvo u izvozu proizvoda viših faza prerade u zemlje EU i druga tržišta.
To potvrđuju dosadašnji izvozni rezultati, međunarodni certifikati koje kompanije posjeduju, dobivene prestižne nagrade za dizajn i kvalitet proizvoda na međunarodnim sajmovima. Može se slobodno reći da su proizvođači namještaja od masivnog drveta lideri u JI Evropi. Proizvodi od domaće bukve su konkurentniji i nisu zavisni od uvoza.
U drvnoj industriji posluje preko 1.000 kompanija.
Broj uposlenih u primarnoj i polufinalnoj preradi je 8.134 uposlena, a u finalnoj preradi 6.989 uposlena (FZS).
Drvna industrija u FBiH učestvuje sa 14% u ukupnoj proizvodnji u FBiH i u izvozu sa 12%. Izvoz drvne industrije u 2020 iznosio je oko 640 miliona KM .
2. IZAZOVI I TRENDOVI POSLOVANJA U DRVNOJ INDUSTRIJI ZA VRIJEME PANDEMIJE COVID-19 ( 2020.-2021 GOD.)
Pojavom pandemije izazvanom virusom COVID-19 došlo je do naglog poremećaja u poslovanju firmI u sektoru drvne industrije. Zatvaranje granica, ograničenja izvoza gotovih proizvoda i uvoza repromaterijala za potrebe drvne industruje rezultiralo je negativnim trendovima u poslovanju ovih kompanija.
Na osnovu informacija dobivenih od većih kompanija iz oblasti prerade drveta u navedenom vremenskom periodu došlo je do poremećaja poslovanja izraženih u sledećim parametrima:
- Smanjen obim proizvodnje 10-15 %
- Smanjen obim izvoza 20-25 %
- Otpuštanje radne snage 3-5%
- Povećani lageri sirovine u JP Šumarstava koji su zaprijetili nelikvidnošću ovih preduzeće.
3. POSLOVANJE PREDUZEĆA DRVNE INDUSTRIJE U POST-COVID PERIODU SA OSVRTOM NA KRIZU IZAZVANOJ RATOM U UKRAJINI
Neposredno poslije prestanka opasnosti od pandemije COVID-19 došlo je nagloog rasta obima proizvodnje i plasmana u sektoru drvne industrije.
Pozitivni trenduvi u ovom sektoru se ogledaju u povećanoj proizvodnji za 10-20 %, obim izvoza se takođe naglo povećava, a potrebe za novom radnom snagom su sve izraženije.
Zabranom izvoza sirovina šumskih sortimenata iz velikog dijela evropskih i azijskih zemalja, kao i pojavom rata u Ukrajini došlo je novih ograničenja i izazova u oblasti šumarstva i drvne industrije u Bosni i Hercegovini.
Oni se ogledaju u sledećim pojavama i mjerama:
- Velikim potrebama za sirovinom, pogotovo zahtjevima stranih kompanija za oblovinom zbog čega domaće firme dolaze u poziciju da nemaju dovoljno sirovine za sopstveno poslovanje.
- Enormno povećanje cijena ogrevnog drveta i peleta kao osnovnog energenta za domaćinstva.
- Velika potražnja ovih energenata na međunarodnim tržištima.
- Vladina mjera o zabrani izvoza oblovine i energenata na bazi drveta
Nedostatak radne snage koko sektoru šumarstava tako i u dijelu drvne industrije